Część I

Pokaż QR Code A A A pobierz stronę jako plik pdf Drukuj

1.64. Ceny

1. Symbol badania
1.64.07
2. Temat badania
Badanie cen towarów i usług konsumpcyjnych
3. Cykliczność badania
co rok
4. Prowadzący badanie
Prezes Głównego Urzędu Statystycznego

5. Cel badania
Celem badania jest dostarczenie informacji o kształtowaniu się poziomów i dynamiki cen, o wzajemnych relacjach pomiędzy nimi, o zróżnicowaniu terytorialnym, do analiz zjawisk ekonomicznych i społecznych, obliczania dochodów gospodarstw domowych w porównywalnych warunkach cenowych, negocjacji przy zawieraniu umów, waloryzacji różnych wielkości ekonomicznych. Ponadto dostarcza informacji pomocnych przy wydawaniu decyzji sądowych, a także do obliczania przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia realnego brutto. Badanie przeprowadzane jest również na potrzeby statystyki rachunków narodowych oraz organizacji międzynarodowych.

Realizacja zobowiązań wynikających z przepisów prawa krajowego:
  • - ustawa z dnia 28 lipca 1983 r. o podatku od spadków i darowizn (Dz. U. z 2017 r. poz. 833, z późn. zm.)
  • - ustawa z dnia 12 stycznia 1991 r. o podatkach i opłatach lokalnych (Dz. U. z 2016 r. poz. 716, z późn. zm.)
  • - ustawa z dnia 24 stycznia 1991 r. o kombatantach oraz niektórych osobach będących ofiarami represji wojennych i okresu powojennego (Dz. U. z 2016 r. poz. 1255, z późn. zm.)
  • - ustawa z dnia 30 listopada 1995 r. o pomocy państwa w spłacie niektórych kredytów mieszkaniowych, udzielaniu premii gwarancyjnych oraz refundacji bankom wypłaconych premii gwarancyjnych (Dz. U. z 2016 r. poz. 1779)
  • - ustawa z dnia 28 sierpnia 1997 r. o organizacji i funkcjonowaniu funduszy emerytalnych (Dz. U. z 2017 r. poz. 870)
  • - ustawa z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (Dz. U. z 2016 r. poz. 887, z późn. zm.)
  • - ustawa z dnia 8 września 2000 r. o komercjalizacji i restrukturyzacji przedsiębiorstwa państwowego "Polskie Koleje Państwowe" (Dz. U. z 2017 r. poz. 680)
Realizacja zobowiązań wynikających z przepisów prawa międzynarodowego:
  • - Konwencja nr 160 Konferencji Ogólnej Międzynarodowej Organizacji Pracy dotycząca statystyki pracy, przyjęta w Genewie dnia 25 czerwca 1985 r. (Dz. U. z 1994 r. poz. 246)
  • - rozporządzenie Komisji (WE) nr 1749/96 z dnia 9 września 1996 r. w sprawie wstępnych środków koniecznych do wykonania rozporządzenia Rady (WE) nr 2494/95 dotyczącego zharmonizowanych wskaźników cen towarów konsumpcyjnych (Dz. Urz. WE L 229 z 10.09.1996, str. 3, z późn. zm.; Dz. Urz. UE Polskie wydanie specjalne, rozdz. 10, t. 1, str. 45, z późn. zm.)
  • - rozporządzenie Komisji (WE) nr 2214/96 z dnia 20 listopada 1996 r. dotyczące zharmonizowanych wskaźników cen konsumpcyjnych (ZWCK): przekazywanie i upowszechnianie wskaźników częściowych ZWCK (Tekst mający znaczenie dla EOG) (Dz. Urz. WE L 296 z 21.11.1996, str. 8, z późn. zm.; Dz. Urz. UE Polskie wydanie specjalne, rozdz. 10, t. 1, str. 53, z późn. zm.)
  • - rozporządzenie Rady (WE) nr 1165/98 z dnia 19 maja 1998 r. dotyczące krótkoterminowych statystyk (Dz. Urz. WE L 162 z 05.06.1998, str. 1, z późn. zm.; Dz. Urz. UE Polskie wydanie specjalne, rozdz. 13, t. 20, str. 291, z późn. zm.)
  • - rozporządzenie Rady (WE) nr 1687/98 z dnia 20 lipca 1998 r. zmieniające rozporządzenie Komisji (WE) nr 1749/96 dotyczące objęcia towarów i usług zharmonizowanym wskaźnikiem cen konsumpcyjnych (Dz. Urz. WE L 214 z 31.07.1998, str. 12; Dz. Urz. UE Polskie wydanie specjalne, rozdz. 10, t. 1, str. 119)
  • - rozporządzenie Rady (WE) nr 1688/98 z dnia 20 lipca 1998 r. zmieniające rozporządzenie Komisji (WE) nr 1749/96 dotyczące geograficznego i ludnościowego zakresu zharmonizowanych wskaźników cen towarów konsumpcyjnych (Dz. Urz. WE L 214 z 31.07.1998, str. 23; Dz. Urz. UE Polskie wydanie specjalne, rozdz. 10, t. 1, str. 130)
  • - decyzja Komisji z dnia 30 listopada 1998 r. wyjaśniająca załącznik A do rozporządzenia Rady (WE) nr 2223/96 w sprawie europejskiego systemu rachunków narodowych i regionalnych we Wspólnocie w odniesieniu do zasad pomiaru cen i wolumenów (notyfikowana jako dokument nr C(1998) 3685) (Tekst mający znaczenie dla EOG) (Dz. Urz. WE L 340 z 16.12.1998, str. 33; Dz. Urz. UE Polskie wydanie specjalne, rozdz. 10, t. 1, str. 139)
  • - rozporządzenie Komisji (WE) nr 2646/98 z dnia 9 grudnia 1998 r. ustanawiające szczegółowe zasady wykonania rozporządzenia Rady (WE) nr 2494/95 w odniesieniu do minimalnych norm traktowania taryf w zharmonizowanych wskaźnikach cen konsumpcyjnych (Tekst mający znaczenie dla EOG) (Dz. Urz. WE L 335 z 10.12.1998, str. 30; Dz. Urz. UE Polskie wydanie specjalne, rozdz. 10, t. 1, str. 136)
  • - rozporządzenie Komisji (WE) nr 1617/1999 z dnia 23 lipca 1999 r. ustanawiające szczegółowe zasady wykonania rozporządzenia Rady (WE) nr 2494/95 w odniesieniu do minimalnych norm traktowania ubezpieczenia w zharmonizowanym wskaźniku cen konsumpcyjnych oraz modyfikujące rozporządzenie Komisji (WE) nr 2214/96 (Tekst mający znaczenie dla EOG) (Dz. Urz. WE L 192 z 24.07.1999, str. 9; Dz. Urz. UE Polskie wydanie specjalne, rozdz. 10, t. 1, str. 169)
  • - rozporządzenie Komisji (WE) nr 1749/1999 z dnia 23 lipca 1999 r. zmieniające rozporządzenie (WE) nr 2214/96 dotyczące wskaźników częściowych zharmonizowanych wskaźników cen konsumpcyjnych (ZWCK) (Tekst mający znaczenie dla EOG) (Dz. Urz. WE L 214 z 13.08.1999, str. 1, z późn. zm.; Dz. Urz. UE Polskie wydanie specjalne, rozdz. 10, t. 1, str. 171)
  • - rozporządzenie Rady (WE) nr 2166/1999 z dnia 8 października 1999 r. ustanawiające szczegółowe zasady wykonania rozporządzenia (WE) nr 2494/95 w odniesieniu do minimalnych norm traktowania produktów w sektorach ochrony zdrowia, edukacji i ochrony socjalnej w zharmonizowanym wskaźniku cen konsumpcyjnych (Dz. Urz. WE L 266 z 14.10.1999, str. 1; Dz. Urz. UE Polskie wydanie specjalne, rozdz. 10, t. 1, str. 201)
  • - rozporządzenie Komisji (WE) nr 2601/2000 z dnia 17 listopada 2000 r. ustanawiające szczegółowe zasady wykonania rozporządzenia Rady (WE) nr 2494/95 w odniesieniu do określenia momentu wprowadzania cen zakupu do zharmonizowanego wskaźnika cen konsumpcyjnych (Tekst mający znaczenie dla EOG) (Dz. Urz. WE L 300 z 29.11.2000, str. 14; Dz. Urz. UE Polskie wydanie specjalne, rozdz. 10, t. 1, str. 264)
  • - rozporządzenie Komisji (WE) nr 2602/2000 z dnia 17 listopada 2000 r. ustanawiające szczegółowe zasady wykonania rozporządzenia Rady (WE) nr 2494/95 w odniesieniu do minimalnych norm traktowania obniżek cen w zharmonizowanym wskaźniku cen konsumpcyjnych (Tekst mający znaczenie dla EOG) (Dz. Urz. WE L 300 z 29.11.2000, str. 16, z późn. zm.; Dz. Urz. UE Polskie wydanie specjalne, rozdz. 10, t. 1, str. 266, z późn. zm.)
  • - rozporządzenie Komisji (WE) nr 1920/2001 z dnia 28 września 2001 r. ustanawiające szczegółowe zasady wykonania rozporządzenia Rady (WE) nr 2494/95 w odniesieniu do minimalnych norm traktowania opłat za usługi proporcjonalnych do wartości transakcji w zharmonizowanym wskaźniku cen konsumpcyjnych i zmieniające rozporządzenie (WE) nr 2214/96 (Tekst mający znaczenie dla EOG) (Dz. Urz. WE L 261 z 29.09.2001, str. 46, z późn. zm.; Dz. Urz. UE Polskie wydanie specjalne, rozdz. 10, t. 1, str. 308)
  • - rozporządzenie Komisji (WE) nr 1921/2001 z dnia 28 września 2001 r. ustanawiające szczegółowe zasady wykonania rozporządzenia Rady (WE) nr 2494/95 odnośnie do minimalnych norm dla korekt zharmonizowanego wskaźnika cen konsumpcyjnych oraz zmieniające rozporządzenie (WE) nr 2602/2000 (Tekst mający znaczenie dla EOG) (Dz. Urz. WE L 261 z 29.09.2001, str. 49, z późn. zm.; Dz. Urz. UE Polskie wydanie specjalne, rozdz. 10, t. 1, str. 311)
  • - rozporządzenie Komisji (WE) nr 1708/2005 z dnia 19 października 2005 r. ustanawiające szczegółowe zasady wykonania rozporządzenia Rady (WE) nr 2494/95 w odniesieniu do wspólnego okresu odniesienia dla zharmonizowanego wskaźnika cen konsumpcyjnych oraz zmieniające rozporządzenie (WE) nr 2214/96 (Tekst mający znaczenie dla EOG) (Dz. Urz. UE L 274 z 20.10.2005, str. 9, z późn. zm.)
  • - rozporządzenie Rady (WE) nr 701/2006 z dnia 25 kwietnia 2006 r. ustanawiające zasady wykonywania rozporządzenia Rady (WE) nr 2494/95 w odniesieniu do zakresu czasowego zbierania danych dotyczących cen w zharmonizowanym wskaźniku cen konsumpcyjnych (Tekst mający znaczenie dla EOG) (Dz. Urz. UE L 122 z 09.05.2006, str. 3)
  • - rozporządzenie Komisji (WE) nr 1334/2007 z dnia 14 listopada 2007 r. zmieniające rozporządzenie (WE) nr 1749/96 w sprawie wstępnych środków koniecznych do wykonania rozporządzenia Rady (WE) nr 2494/95 dotyczącego zharmonizowanych wskaźników cen konsumpcyjnych (Tekst mający znaczenie dla EOG) (Dz. Urz. UE L 296 z 15.11.2007, str. 22)
  • - rozporządzenie Komisji (WE) nr 330/2009 z dnia 22 kwietnia 2009 r. ustanawiające szczegółowe zasady wykonania rozporządzenia Rady (WE) nr 2494/95 odnośnie do minimalnych norm dla traktowania produktów sezonowych w zharmonizowanych wskaźnikach cen konsumpcyjnych (ZWCK) (Tekst mający znaczenie dla EOG) (Dz. Urz. UE L 103 z 23.04.2009, str. 6, z późn. zm.)
  • - rozporządzenie Komisji (UE) nr 1114/2010 z dnia 1 grudnia 2010 r. ustanawiające szczegółowe zasady wykonania rozporządzenia Rady (WE) nr 2494/95 w odniesieniu do minimalnych norm jakości ważenia zharmonizowanych wskaźników cen konsumpcyjnych (HICP) i uchylające rozporządzenie Komisji (WE) nr 2454/97 (Tekst mający znaczenie dla EOG) (Dz. Urz. UE L 316 z 02.12.2010, str. 4)
  • - rozporządzenie Komisji (UE) nr 119/2013 z dnia 11 lutego 2013 r. zmieniające rozporządzenie (WE) nr 2214/96 dotyczące zharmonizowanych wskaźników cen konsumpcyjnych (ZWCK): przekazywanie i upowszechnianie wskaźników częściowych ZWCK, w odniesieniu do ustalenia zharmonizowanych wskaźników cen konsumpcyjnych przy stałych stawkach podatkowych (Tekst mający znaczenie dla EOG) (Dz. Urz. UE L 41 z 12.02.2013, str. 1)
  • - rozporządzenie Komisji (UE) 2015/2010 z dnia 11 listopada 2015 r. zmieniające rozporządzenie (WE) nr 1708/2005 ustanawiające szczegółowe zasady wykonania rozporządzenia Rady (WE) nr 2494/95 w odniesieniu do wspólnego okresu odniesienia dla zharmonizowanego wskaźnika cen konsumpcyjnych (Tekst mający znaczenie dla EOG) (Dz. Urz. UE L 295 z 12.11.2015, str. 1)
  • - rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/792 z dnia 11 maja 2016 r. w sprawie zharmonizowanych wskaźników cen konsumpcyjnych oraz wskaźnika cen nieruchomości mieszkalnych i uchylające rozporządzenie Rady (WE) nr 2494/95 (Tekst mający znaczenie dla EOG) (Dz. Urz. UE L 135 z 24.05.2016, str. 11)
Realizacja potrzeb użytkowników:
  • administracja rządowa - centralna
  • administracja rządowa - terenowa
  • administracja samorządowa - województwo
  • NBP
  • placówki naukowe/badawcze, szkoły wyższe - nauczyciele akademiccy
  • placówki naukowe/badawcze, szkoły wyższe - studenci
  • przedsiębiorstwa, samorząd gospodarczy
  • media ogólnopolskie i terenowe
  • organizacje międzynarodowe
  • Eurostat i inne zagraniczne instytucje statystyczne
  • indywidualni odbiorcy krajowi
6. Zakres podmiotowy
Podmioty gospodarki narodowej: ustalające ceny jednolite na terenie kraju lub jego części, podmioty prowadzące wytypowane punkty sprzedaży detalicznej, jednostki usługowe i gastronomiczne w wybranych rejonach badania cen oraz sieci handlowe prowadzące sprzedaż detaliczną na terenie kraju.

7. Zakres przedmiotowy
Ceny detaliczne. Informacje o produktach.

Wyniki badania:
1.25.01 Budżety gospodarstw domowych; 1.67.05 Spożycie indywidualne w gospodarstwach domowych.

8. Źródła danych
Wyniki innych badań:
1.25.01 Budżety gospodarstw domowych
1.67.05 Spożycie indywidualne w gospodarstwach domowych

9. Rodzaje wynikowych informacji statystycznych
Średnie poziomy cen detalicznych wybranych reprezentantów towarów i usług konsumpcyjnych (około 1500), w przekrojach: kraj, województwa.
Wskaźniki cen towarów i usług konsumpcyjnych (CPI), w przekrojach: kraj oraz grupy gospodarstw domowych na podstawie Europejskiej Klasyfikacji Spożycia Indywidualnego według Celu (ECOICOP) regiony i województwa na podstawie Europejskiej Klasyfikacji Spożycia Indywidualnego według Celu (ECOICOP).
Zharmonizowane wskaźniki cen konsumpcyjnych (HICP), w przekrojach: kraj na podstawie Europejskiej Klasyfikacji Spożycia Indywidualnego według Celu (ECOICOP).
Zharmonizowane wskaźniki cen konsumpcyjnych bez zmian w zakresie podatków pośrednich (HICP-CT), w przekrojach: kraj na podstawie Europejskiej Klasyfikacji Spożycia Indywidualnego według Celu (ECOICOP).

10. Formy i terminy udostępnienia wynikowych informacji statystycznych
Komunikaty i obwieszczenia:
  • Komunikat Prezesa GUS w sprawie wskaźnika cen towarów nieżywnościowych trwałego użytku w 2018 roku (kwiecień 2018, lipiec 2018, październik 2018, styczeń 2019),
  • Komunikat Prezesa GUS w sprawie wskaźnika wzrostu cen towarów i usług konsumpcyjnych ogółem we wrześniu roku 2018 w stosunku do września roku 2012 (październik 2018),
  • Komunikat Prezesa GUS w sprawie wskaźnika cen towarów i usług konsumpcyjnych w okresie pierwszych trzech kwartałów 2018 roku (październik 2018),
  • Komunikat Prezesa GUS w sprawie wskaźnika cen towarów i usług konsumpcyjnych ogółem w 2018 roku (kwiecień 2018, lipiec 2018, październik 2018, styczeń 2019),
  • Komunikat Prezesa GUS w sprawie wskaźnika cen towarów i usług konsumpcyjnych w 2018 roku (luty 2018, marzec 2018, kwiecień 2018, maj 2018, czerwiec 2018, lipiec 2018, sierpień 2018, wrzesień 2018, październik 2018, listopad 2018, grudzień 2018, styczeń 2019),
  • Komunikat Prezesa GUS w sprawie średniorocznego wskaźnika cen towarów i usług konsumpcyjnych ogółem w roku 2018 (styczeń 2019),
  • Komunikat Prezesa GUS w sprawie średniorocznego wskaźnika cen towarów i usług konsumpcyjnych dla gospodarstw domowych emerytów i rencistów w 2018 roku (styczeń 2019),
  • Komunikat Prezesa GUS w sprawie przeciętnej średniorocznej ceny detalicznej 1000 kg węgla kamiennego w 2018 roku (styczeń 2019),
  • Komunikat Prezesa GUS w sprawie średniorocznego wskaźnika cen konsumpcyjnych nośników energii w 2018 roku (styczeń 2019),
  • Komunikat Prezesa GUS w sprawie wskaźnika cen towarów i usług konsumpcyjnych w I półroczu 2018 roku (lipiec 2018),
  • Komunikat Prezesa GUS w sprawie wskaźnika wzrostu cen towarów i usług konsumpcyjnych ogółem w marcu 2018 roku w stosunku do marca 2012 roku (kwiecień 2018).
Publikacje GUS:
  • Ceny w gospodarce narodowej w 2018 r. (sierpień 2019),
  • Rocznik Statystyczny Rolnictwa 2019 (grudzień 2019),
  • Rolnictwo w 2018 r. (czerwiec 2019),
  • Mały Rocznik Statystyczny Polski 2019 (lipiec 2019),
  • Rocznik Statystyczny Rzeczypospolitej Polskiej 2019 (grudzień 2019),
  • Biuletyn Statystyczny 2018 (luty 2018, marzec 2018, kwiecień 2018, maj 2018, czerwiec 2018, lipiec 2018, sierpień 2018, wrzesień 2018, październik 2018, listopad 2018, grudzień 2018, styczeń 2019),
  • Polska - wskaźniki makroekonomiczne (luty 2018, marzec 2018, kwiecień 2018, maj 2018, czerwiec 2018, lipiec 2018, sierpień 2018, wrzesień 2018, październik 2018, listopad 2018, grudzień 2018, styczeń 2019),
  • Rocznik Statystyczny Województw 2019 (grudzień 2019).
Opracowania sygnalne:
  • Wskaźniki cen towarów i usług konsumpcyjnych według województw w 2018 r. (maj 2018, sierpień 2018, listopad 2018, marzec 2019),
  • Wskaźniki cen towarów i usług konsumpcyjnych w 2018 r. (luty 2018, marzec 2018, kwiecień 2018, maj 2018, czerwiec 2018, lipiec 2018, sierpień 2018, wrzesień 2018, październik 2018, listopad 2018, grudzień 2018, styczeń 2019).
Dziedzinowe Bazy Wiedzy:
  • DBW Ceny – Ceny detaliczne - Wskaźniki cen towarów i usług konsumpcyjnych - miesięczne (marzec 2018, kwiecień 2018, maj 2018, czerwiec 2018, lipiec 2018, sierpień 2018, wrzesień 2018, październik 2018, listopad 2018, grudzień 2018, styczeń 2019),
  • DBW Ceny – Ceny detaliczne - System wag stosowany w obliczeniach wskaźników cen towarów i usług konsumpcyjnych - rocznie (marzec 2018),
  • DBW Ceny – Ceny detaliczne - Ceny detaliczne niektórych towarów nieżywnościowych i usług konsumpcyjnych - miesięcznie (marzec 2018, kwiecień 2018, maj 2018, czerwiec 2018, lipiec 2018, sierpień 2018, wrzesień 2018, październik 2018, listopad 2018, grudzień 2018, styczeń 2019),
  • DBW Ceny – Ceny detaliczne - Ceny detaliczne niektórych towarów żywnościowych według województw - miesięcznie (marzec 2018, kwiecień 2018, maj 2018, czerwiec 2018, lipiec 2018, sierpień 2018, wrzesień 2018, październik 2018, listopad 2018, grudzień 2018, styczeń 2019),
  • DBW Ceny – Ceny detaliczne - Wskaźniki cen towarów i usług konsumpcyjnych według województw - kwartalnie narastająco (maj 2018, sierpień 2018, listopad 2018, marzec 2019),
  • DBW Ceny – Ceny detaliczne - Wskaźniki cen towarów i usług konsumpcyjnych według grup gospodarstw domowych - kwartalnie (kwiecień 2018, lipiec 2018, październik 2018, styczeń 2019),
  • DBW Ceny – Ceny detaliczne - Wskaźniki cen towarów i usług konsumpcyjnych według województw - kwartalnie (maj 2018, sierpień 2018, listopad 2018, marzec 2019),
  • DBW Ceny – Ceny detaliczne - Wskaźniki cen towarów i usług konsumpcyjnych - miesięczne narastająco (marzec 2018, kwiecień 2018, maj 2018, czerwiec 2018, lipiec 2018, sierpień 2018, wrzesień 2018, październik 2018, listopad 2018, grudzień 2018, styczeń 2019).
Inne bazy danych:
  • Bank Danych Lokalnych – Ceny detaliczne towarów i usług konsumpcyjnych - dynamika cen - dane miesięczne (marzec 2018, kwiecień 2018, maj 2018, czerwiec 2018, lipiec 2018, sierpień 2018, wrzesień 2018, październik 2018, listopad 2018, grudzień 2018, styczeń 2019),
  • Bank Danych Lokalnych – Ceny detaliczne - średnie ceny detaliczne - dane roczne (maj 2019),
  • Bank Danych Lokalnych – Ceny detaliczne - średnie ceny detaliczne - dane miesięczne (marzec 2018, kwiecień 2018, maj 2018, czerwiec 2018, lipiec 2018, sierpień 2018, wrzesień 2018, październik 2018, listopad 2018, grudzień 2018, styczeń 2019),
  • Bank Danych Lokalnych – Ceny detaliczne - wskaźniki cen towarów i usług konsumpcyjnych według województw/regionów (marzec 2019),
  • Bank Danych Lokalnych – Ceny detaliczne - wskaźniki cen towarów i usług konsumpcyjnych według województw/regionów (czerwiec 2018, wrzesień 2018, grudzień 2018, marzec 2019).
Do góry