Posiedzenie odbyło się w trybie hybrydowym, w sali im prof. Romaniuka (w budynku GUS) oraz poprzez platformę Webex. Obradom przewodniczył Pan prof. dr hab. Henryk Domański – Przewodniczący Rady Statystyki. W posiedzeniu uczestniczyli: Pan dr Dominik Rozkrut – Prezes GUS, dyrektorzy departamentów GUS i urzędów statystycznych oraz zaproszeni goście. Na posiedzeniu obecni byli wszyscy członkowie Rady Statystyki.
W pierwszym punkcie eksperci z Ośrodka Badań Gospodarki Nieobserwowanej w Urzędzie Statystycznym w Kielcach przedstawili autorską koncepcję podejścia do szacowania poziomu szarej gospodarki. Bazuje ona na fakcie, że bez względu na stosowane podejście do pomiaru PKB, jego ostateczna wartość powinna być taka sama. W związku z powyższym, w przypadku, gdy miary PKB są kalkulowane w sposób od siebie niezależny, to zidentyfikowana różnica pomiędzy końcowym rezultatem działalności produkcyjnej jednostek produkcyjnych będących rezydentami danego kraju, z końcowym wykorzystaniem wyrobów i usług przez jednostki instytucjonalne będące rezydentami, może być traktowana jako przybliżona wartość rozmiaru szarej gospodarki. Opracowano trzy modele umożliwiające oszacowanie poziomu szarej gospodarki, w których uwzględniono m.in. w obserwacjach zmiennych objaśniających zaburzenia pomiaru wynikające z istnienia szarej gospodarki oraz powiązania występujące w gospodarce, silną współzależność oraz przenikanie się zachodzących zmian. W wyniku zastosowania zaproponowanych metod uzyskano wyniki porównywalne z publikowanymi dotychczas przez GUS.
W dalszej części posiedzenia Dyrektor Departamentu Badań Demograficznych zaprezentowała najnowsze informacje z Narodowego Spisu Powszechnego Ludności i Mieszkań 2021, w zakresie ludności, mieszkań i budynków, z uwzględnieniem podziału na województwa. Przedstawione dane nadal mają charakter wstępny, lecz są dokładniejszym przybliżeniem ostatecznych wyników spisu, wynikającym z pogłębionych analiz, w których uwzględniono dane zebrane w ramach wywiadów spisowych oraz pozyskane ze źródeł pozastatystycznych. W Polsce 31 marca 2021 r. mieszkało 38.036,1 tys. osób (48,3% populacji stanowili mężczyźni, a 51,7% kobiety). W okresie międzyspisowym liczba ludności zmniejszyła się o ok. 476 tys., tj. o 1,2%. W latach 2011–2021 w większości województw odnotowano spadek liczby ludności; największy w świętokrzyskim – o 6,6%, opolskim ‒ o 6,1% oraz lubelskim ‒ o 5,7%. Z kolei najwyższy przyrost liczby ludności wystąpił w województwach mazowieckim ‒ o 4,7% oraz pomorskim ‒ o 3,6%. Wśród stałych mieszkańców Polski posiadających obywatelstwo innego kraju w 2021 r. blisko 14% stanowili obywatele z krajów Unii Europejskiej. Natomiast obywatele Ukrainy stanowili 47% stałych mieszkańców Polski z obywatelstwem innym niż polskie. W porównaniu z 2011 r. ich liczba zwiększyła się prawie czterokrotnie – do 53 tys. W okresie międzyspisowym liczba mieszkań wzrosła o 13,7%, a liczba budynków zwiększyła się o 14,9%. Przeciętna powierzchnia użytkowa mieszkania wzrosła w porównaniu z 2011 r. o 4,1 m2 do 74,2 m2 w 2021 r.
W trzecim punkcie posiedzenia Dyrektor Departamentu Badań Przestrzennych i Środowiska GUS omówiła propozycje zmiany do ustawy o statystyce publicznej w związku z uruchomieniem Systemu Monitorowania Usług Publicznych. Celem SMUP jest dostarczenie, głównie jednostkom samorządu terytorialnego, ale również innym grupom odbiorców, w tym przedsiębiorcom i społeczeństwu, informacji, które są niezbędne do kompleksowej oceny usług świadczonych na poziomie lokalnym. Zakres proponowanych zmian dotyczy przede wszystkim bezpośredniego wprowadzenia SMUP do ustawy, dla zapewnienie odbiorcom pełnego dostępu do danych niezbędnych do zarządzania usługami publicznymi oraz określenia organu odpowiedzialnego za kształtowanie zakresu informacyjnego systemu poprzez rozszerzenie zakresu działań organu opiniodawczo-doradczego. Zaproponowano by tym organem była Rady Statystyki.
W ostatnim punkcie posiedzenia członkowie Rady Statystyki zapoznali się z informacją Dyrektor Departamentu Programowania i Koordynacji Badań GUS o postępach prac w ramach przygotowania Programu badań statystycznych statystyki publicznej na rok 2023. GUS jest wciąż na etapie zbierania uwag i opinii dotyczących Pbssp 2023. Konferencja uzgodnieniowa zaplanowana jest na 1 czerwca br.
Na koniec posiedzenia Przewodniczący Rady zaprosił wszystkich członków Rady Statystyki na ostatnie posiedzenie VI kadencji Rady Statystyki w czerwcu br. Posiedzenie to odbędzie się w trybie stacjonarnym.