Posiedzenie plenarne Rady Statystyki w dniu 20 października 2014 r.
Posiedzenie prowadził przewodniczący Rady Statystyki prof. dr Franciszek Kubiczek.
W obradach uczestniczyli: prezes GUS prof. dr hab. Janusz Witkowski oraz wiceprezesi GUS dr Halina Dmochowska i dr Grażyna Marciniak.
Obrady poświęcone było prognozie ludności na lata 2014-2050. Temat przedstawiła dr Grażyna Marciniak oraz Dorota Szałtys, zastępca dyrektora Dep. Badań Demograficznych i Rynku Pracy GUS, która omówiła szczegółowo założenia i wyniki poszczególnych scenariuszy prognozy. Prognoza opracowana została w GUS, a jej założenia prognostyczne były konsultowane ze specjalistami naukowymi, m.in. z prof. dr hab. Ireną E. Kotowską i prof. dr hab. Markiem Okólskim. Założenia te zostały zaprezentowane i przedyskutowane m.in. na posiedzeniu plenarnym Rządowej Rady Ludnościowej w maju br. Przy opracowywaniu prognozy wzięto pod uwagę dotychczasowe procesy rozwoju ludności, czynniki wpływające na ten rozwój, kierunki działań w zakresie polityki społecznej zawarte w dokumentach strategicznych oraz uwagi recenzentów.
Analiza wyników prognozy wskazuje, że będą kontynuowane niekorzystne trendy w zakresie najważniejszych procesów demograficznych. Przewidywane zmiany wiekowe w liczbie kobiet w wieku rozrodczym spowodują, że liczba urodzeń będzie malała w całym prognozowanym okresie. Większa liczba zgonów w porównaniu do liczby urodzeń spowoduje pogłębianie się ujemnego przyrostu naturalnego, a w konsekwencji następować będzie systematyczny ubytek liczby ludności Polski.
Najistotniejsze zmiany wystąpią w strukturze ludności według wieku, która będzie ulegać dynamicznym przemianom w całym prognozowanym okresie. Proces ten można nazwać przyspieszoną kontynuacją starzenia się społeczeństwa polskiego. Znajdzie to odzwierciedlenie w niekorzystnych zmianach populacji kobiet w wieku prokreacyjnym, w coraz mniejszej liczbie i odsetku najmłodszych roczników, w przesunięciu się ludności w wieku średnim do starszych grup wieku oraz w systematycznym zwiększaniu się liczby i odsetka ludności starszej. Przyniesie to też niekorzystne zmiany populacji w podziale na ekonomiczne grupy wieku i znajdzie odbicie w zmniejszeniu się potencjalnych zasobów pracy i wzroście liczby ludności w wieku emerytalnym. Przedstawione w prognozie GUS kierunki zmian potwierdzają również sporządzone dla Polski prognozy Eurostatu i ONZ.
Rada Statystyki bardzo pozytywnie oceniła zaprezentowaną prognozę. W dyskusji zwrócono uwagę m.in. na konieczność szerszej jej prezentacji, w tym łącznie z projekcją do 2070 r., możliwość uzupełnienia elementami związanymi ze stanem zdrowia pracujących oraz potrzebą uwzględnienia scenariusza prognozy Eurostatu.
W drugim punkcie posiedzenia Anna Dobrowolska, zastępca dyrektora Departamentu Programowania i Koordynacji Badań GUS przedstawiła harmonogram prac i założenia do opracowania projektu programu badań statystycznych statystyki publicznej na rok 2016. Dokument ten, jako załącznik do projektu rozporządzenia Rady Ministrów, Rada Statystyki zobowiązana jest przyjąć do 15 czerwca 2015 r. i przekazać do Rady Ministrów do 30 czerwca 2015 r. Rada przyjęła przedmiotowy harmonogram i założenia.