Posiedzenie plenarne Rady Statystyki w dniu 18 marca 2013 r.
Posiedzenie prowadził Przewodniczący Rady Statystyki prof. dr Franciszek Kubiczek. W obradach uczestniczył prezes GUS prof. dr hab. Janusz Witkowski oraz wiceprezesi GUS: dr Halina Dmochowska, dr Grażyna Marciniak i Krzysztof Kurkowski.
W pierwszym punkcie posiedzenia Rada Statystyki zapoznała się z informacją dotyczącą kosztów badań statystycznych statystyki publicznej planowanych na rok 2014, którą przedstawiła Anna Borowska, dyrektor generalny GUS. Szacunek planowanych kosztów kształtuje się na poziomie 425,5 mln zł, z czego 90,8% stanowią koszty realizowane przez jednostki służb statystyki publicznej. Pomijając koszty prac realizowanych w 2015 roku, a zapisanych w programie na rok 2014 oraz uwzględniając koszty prac zapisanych w programie na rok 2013, a realizowanych w roku 2014, faktyczne koszty badań przewidzianych do realizacji w roku 2014 przez służby statystyczne wyszacowane zostały na kwotę 388,2 mln zł i w porównaniu do przewidywanego wykonania za rok 2013 są niższe o 0,75%.
W koreferacie przedstawionym przez członka Rady Statystyki Sławomira Dudka oraz w dyskusji zwrócono uwagę na m.in. konieczność przeprowadzenia pogłębionej i retrospektywnej analizy kosztów badań statystycznych z podziałem na badania stałe i cykliczne, potrzebę priorytezacji badań uwzględniającej przede wszystkim zobowiązania międzynarodowe i krajowe oraz konieczność dokonania porównań, uwzględniając parytet siły nabywczej, kosztów badań w innych krajach. Dla potrzeb analitycznych zaproponowano opracowanie zestawienia kosztów badawczych poszczególnych dziedzin z udziałem tych dziedziny we wzroście PKB oraz oceny spadku kosztów badawczych w wyniku wykorzystania administracyjnych źródeł danych. Negatywnie oceniono poglądy dotyczące zmniejszania kosztów badań poprzez ograniczanie ich zakresu w okresie kryzysu gospodarczego wskazując, że właśnie wtedy niezbędne jest pozyskiwania większej liczby danych statystycznych umożliwiających podejmowanie właściwych decyzji gospodarczych.
W drugim punkcie posiedzenia Janusz Dygaszewicz, dyrektor Departamentu Programowania i Koordynacji Badań GUS, przedstawił temat pn. „System informacji geograficznej (GIS), a portal geostatystyczny GUS”. Na wstępie omówił ponad 100-letnią historię wykorzystywania materiałów kartograficznych i geodezyjnych w prezentowaniu w układzie przestrzennym zjawisk zachodzących w społeczeństwie, gospodarce i środowisku naturalnym. Przedstawił wnioski Eurostatu dotyczące wykorzystania geostatystyki, zarówno do obrazowania zjawisk, jak i prezentowania nowych wskaźników, które z punktu widzenia statystycznego służyć mogą odpowiednim działaniom w zakresie polityk inwestycyjnych.
Portale geostatystyczne tworzone są we wszystkich państwach Unii Europejskiej zgodnie z Dyrektywą Komisji Europejskiej INSPIRE, która ustanawia ramy działania infrastruktury informacji przestrzennej w Europie. Jej celem jest wspieranie działań dotyczących polityk wspólnotowych w zakresie ochrony środowiska oraz polityk i działań oddziaływujących na środowisko na różnych poziomach, od poziomu lokalnego, przez krajowy aż po poziom europejski.
Janusz Dygaszewicz podkreślił, że portal geostatystyczny GUS budowany jest jako narzędzie wspomagające analizę danych statystycznych. Pierwszy etap prac zrealizowany został podczas ostatnich spisów powszechnych, kiedy to zbudowano analityczną bazę mikrodanych zawierającą dane jednostkowe odpersonalizowane, agregaty, mikroagregaty i podstawowe tabele, która umożliwia tworzenie finalnych produktów spisowych. Aktualnie trwają dalsze prace idące w tym kierunku by portal ten umożliwiał prezentowanie danych nie tylko spisowych.
Rada Statystyki pozytywnie oceniła prowadzone prace w zakresie tworzenia portalu geostatystycznego GUS, podkreślając jego znaczenie w prezentowaniu danych statystycznych w układzie przestrzennym.